„Tæknivæddar tröllasögur,“ Stúdentablaðið 9. tbl. nóv. 1995.

15

M E N N ING

og lilja. Ég kann vel við brúnt hár þitt undir hvítu slörinu. Butterfly: Ég er sem gyðja tunglsins, lítil gyðja tunglsins sem kem niður á nóttunni yfir brú skýjanna. Pinkerton: Og hneppir öll hjörtu í álög. Butterfly: Og hún tekur þau og pakkar þeim inn í hvítan kufl og ber þau til ríkisins í uppheimum. Pinkerton: En ef þú hefur ekki enn sagt mér, þú hefur ekki enn sagt að þú elskir mig. (ÞýdinggreinarhöfunAar)

PÉTUR HRAFN ARNASON SKRIFAR

Hjartaknúsarinn Madama Butterfly fjallar um unga japanska stúlku, Madama Butterfly, sem verður ástfangin af amerískum sjóliðsherforingja, Benjamin Franklin Pinkerton. Þau giftast en hann tekur sambandið ekki alvarlega og áætlar að snúa aftur heim og ganga í alvöru hjónaband. Eftir að hann er stokkinn burt, fæðir Butterfly son og bíður þess í ofvæni að Pinkerton snúi aftur. Um síðir gerir hann það en þá í för með amerískri eiginkonu sinni til að biðja Butterfly um barnið. Hún fellst á það en sviptir sig svo lífi. Madama Butterfly hefur flest það að geyma sem prýðir góðar óperur. Forboðnar og fordæmdar ástir í framandi umhverfi. Dramað er hér í hávegum haft og er endir óperunnar með þeim hrottafengri í tónbókmenntunum. Ef menn falla ekki fyrir Butterfly þá eiga þeir sennilega ekki mikið erindi í óperuna. Litla japanska stúlkan er brjóstumkennanleg í einfeldni sinni og ameríski sjóliðinn er sannarlega tilfinningasnauður ruddi. Tónlist Puccinis er einstaklega sæt og falleg í atriðum elskendanna. Að sama skapi er hún harmi þrungin þegar raunir Butterfly aukast. Aftur á móti er texti verksins á köflum óttalegt bull, eins og verða vill í óperum. Grípum hér niður í stuttan kafla í verkinu. Giftingin er nýafstaðin og brúðkaupsnóttin framundan:

ft ^slenskei óperam sýriir þsssd"dagana eina frœjjustu og ásts&lustu S*. i 53 operu allra tima, Madama Butterfly, tftyr Giacomo Puccini. Þetta er í fyrsta skiptið sem Butterflfét áfjöíunum hjá"' t. , ? óperMnrii'"smnjzem^r éftillyill á óvar^rEnfaun^r sýndi y Þjoðleikfoúsið hawa fyrfrþrjátíu árum: Meðheisttf. hiutperkfara OlöfKolbrún Hárðardóttir, Óíafur Arni'Bjarnmon, Rannveij r .Fríða^Brajjadóttir ojjBefjjþórPálsson^ Hljómsvéitarstjóri er 'EngléndinjjuririnRobin^tcepWon.

Nagasaki ári& 1946 I upprunalegu útgáfunni gerist Madama Butterfly í borginni Nagasaki upp úr aldamótunum. I uppfærslu Islensku óperunnar er atburðarásin hins vegar færð fram til ársins 1946, að sögn, til að færa hana nær nútímanum. Seinni heimstyrjöldin er á enda og sprengjan er því svo til nýfallin. Kannski ekki sá saklausi tíðarandi sem hentar óperunni. Aftur á móti hefiir þeim í Islensku óperunni aðeins orðið á í messunni þegar þeir stungu atburðarásinni inn í tímavél. Butterfly sjálf hefur elst um hálfa öld. Hin fimmtán ára gamla Butterfly er hér sungin af konu sem hæglega gæti verið móðir hennar. Þetta dregur þó engan veginn úr skemmtigildi sýningarinnar. Butterfly er tímalaus. Lengi lifi Butterfly!

Rétt er að taka það fram að höfundur þessarar greinar skrifaði einnig grein um Carmina Burana í 7. tbl. Stúdentablaðsins en þau leiðu mistök urðu að greinin var ómerkt.

Pinkerton: Nú tilheyrir þú mér barn, augu þín hafa heillandi áhrif. Þú ert klædd eins

á ö g á t ur

FAGLEG

SJONVARPSRYNI

Tækni-

hættulegir í of stórum skömmtum. I raun og veru fjalla tiöllasögui', gamlar eða nýjar, geimverur eða bergbúar, um menn en ekki tröll. Hið eina nýja er að tröllasögur nútímans þurfa eins og aðrir að hncigja sig f\'iir framforum í náttúruvísindum. I nútímatröllasgur scm kcnnt var á MA-stigi í íslenskum bókmenntum vorið 1995 g kcnnara þcss, Da\n'ðs Krlingssonar, þó a