Esma ul Husna ll.part

İÇİNDEKİLER

İÇİNDEKİLER

25 EŞ-ŞEHÎD 1. LUGAVİ ÇERÇEVE................................................................................914 2. NAZARİ ÇERÇEVE................................................................................916 2.1. En büyük şahit olarak Allah........................................................916 2.2. Şahitlik “huzur”dur......................................................................917 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE..............................................................................919 3.1. Kur’an’da Şehîd ismi.....................................................................919 3.2. Şehîd olan Allah en büyük şahittir............................................920 3.3. Allah her şeye şahittir...................................................................921 3.4. Üzerine yemin edilenlerin hepsi şahittir..................................922 3.5. Var olmak şahit olmaktır..............................................................923 3.6. Allah yaptıklarınıza şahittir........................................................925 4. ŞEHÎD OLAN ALLAH’IN TECELİLERİ............................................926 4.1. Biz bu âleme sahip olmaya değil şahit olmaya geldik ����������926 4.2. Rasul ümmete ümmet insanlığa şahittir/modeldir.................928 4.3. Şahitlik sorumluluğumuz ve şehîd olmanın hakikati �����������930 4.4. Şehîd kavramının Kur’anî çığırından çıkarılması..................932 5. ŞEHİD OLAN ALLAH’A DUA............................................................934

26 EL-HÂDÎ 1. LUGAVİ ÇERÇEVE................................................................................936 2. NAZARİ ÇERÇEVE................................................................................937 2.1. Rehbere ihtiyaç fıtridir.................................................................937 2.2. İlahi rehberlik ‘iletmek’ değil ‘yöneltmek’tir..........................938 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE..............................................................................939

893

İÇİNDEKİLER

3.1. Kur’an’da Hâdî ismi.......................................................................939 3.2. Yol gösterici rehber Allah’tır.......................................................941 3.3. Her kavmin hidayetçisi zaten bulunmaktadır: O, Allah’tır ��������� 942 3.4.,O hidayeti dilediğine mi, dileyene mi verir?...........................944 3.5. Hidayeti hak etmek için insan ne yapmalıdır?........................946 3.6. Allah hidayetini kimlere bahşetmez?........................................949 3.7. Allah hidayetini nasıl bahşeder, ondan nasıl mahrum eder? ����������950 3.8. İlahi rehberlik insanı nelere yöneltir........................................952 3.9. Hidâyet’in zıddı olan dalâlet.......................................................953 3.10. Hidayet ehline Hâdî olan Allah’tan müjdeler.......................954 4. HÂDÎ OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ............................................955 4.1. Hâdî isminin iradesiz varlıklar üzerindeki yansıması ���������955 4.2. Hâdî isminin insanlar üzerindeki tecellisi...............................957 4.3. Neden “uyarsan da uyarmasan da fark etmez”?......................958 4.4. Hadi isminin peygamberlerdeki tecellisi.................................959 4.5. Hadi isminin Kur’an’daki tecellisi..............................................960 5. HÂDÎ OLAN ALLAH’A DUA..............................................................962

27 EN-NASÎR 1. LUGAVİ ÇERÇEVE................................................................................964 2. NAZARİ ÇERÇEVE................................................................................965 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE..............................................................................966 3.1. Kur’an’da Nasîr ismi......................................................................966 3.2. Nasîr’in birlikte geldiği isimler..................................................967 3.3. Nusret/zafer dünyada ve ahirette Allah’tandır.........................969 3.4. Nasîr olan Allah kimlere yardım eder?.....................................970 3.5. Nasîr olan Allah kimlere yardım etmez?..................................973 3.6. Nasîr olan Allah’tan rol çalıp birilerine yakıştırmak ������������975 4. NASÎR İSMİNİN TECELLİLERİ.........................................................977 4.1. Nasîr isminin büyük tecellisi: Nasr...........................................977 4.2. Allah’ın nusreti Allah’ın sünnetini iptal etmez.......................978 4.3. Zaferi her kişi, temiz zaferi er kişi kazanır..............................980 4.4. Allah’ın yardımını hak etmenin şartı........................................981 4.5. Allah’a yardım, Allah davasına yardımdır................................982 4.6. Ensar olmak: Nasîr isminin tecellisine medar olmak �����������984 894

5. NASÎR OLAN ALLAH’A DUA............................................................987

28 EL-KADÎR

İÇİNDEKİLER

1. LUGAVİ ÇERÇEVE................................................................................990 2. NAZARİ ÇERÇEVE................................................................................993 2.1. İlâhî takdîr ve insani irade...........................................................994 2.2. Cahiliyye kader inancı: Sorumluluğu inkar.............................995 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE..............................................................................996 3.1. Sayılarla Kur’an’da Kadîr ismi....................................................996 3.2. Birlikte geldiği isimler.................................................................997 3.3. Allah her şeye Kadîr’dir................................................................999 3.4. Allah gücünü ilke gözetmeden mi kullanır?.........................1000 3.5. Allah’ın yardımını istemek ne demektir?...............................1002 4. KADÎR İSMİNİN TECELLİLERİ.......................................................1003 4.1. Varlıktaki tecellileri....................................................................1003 4.2. İnsandaki tecellileri....................................................................1005 5. KADÎR OLAN ALLAH’A DUA.........................................................1007

29 EL-HAY 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1010 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1012 2.1. Hayata dair....................................................................................1012 2.2. Hayat mertebeleri........................................................................1013 2.3. Hayat adlı muhteşem mucize....................................................1016 2.4. Can hayatın elçisidir...................................................................1018 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1019 3.1. Sayılarla Hay ismi.......................................................................1019 3.2. El-Hay olan Allah........................................................................1020 3.3. Hay ve Kayyûm olan O’dur........................................................1022 3.4. Dünya hayatı, âhiret hayatı, ölümün hakikati.......................1023 3.5. Çift dünyalılık – Tek dünyalılık...............................................1024 4. HAY OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ............................................1027 4.1. Hayat Hay isminin tecellisidir..................................................1027 4.2. Hay isminin tecellisi olan hayatın dokunulmazlığı.............1028 4.3. Ruh: İnsan, Kur’an ve meleği birbirine bağlayan sır............1029 4.4. Hay isminin canını imanına şahit kılana tecellisi................1031 4.5. Hayâ Hay isminden bir tecellidir.............................................1033 4.6. Öldükten sonra diriliş: Hay isminin büyük tecellisi ����������1034 4.7. El-Hayy’ın özel bir tecellisi: Hz. Yahya...................................1035 5. HAY OLAN ALLAH’A DUA..............................................................1038

895

İÇİNDEKİLER

30 ZU’L-CELÂLİ VE’L-İKRÂM

1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1040 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1041 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1043 3.1. Zû ile başlayan diğer kalıp isimler meselesi..........................1043 3.2. Allah’ın rahmet ve İkram’ı Celal’ini kuşatmıştır..................1044 3.3. Her şey fani, baki olan Celal ve İkram Sahibi’dir.................1045 4. CELAL VE İKRAM SAHİBİ’NİN TECELLİLERİ...........................1047 4.1. Tecelli kelimesi ve kaynağı olan Celal ismi............................1047 4.2. Zu’l-Celali ve’l-İkram isminin tecellileri................................1048 5. CELAL VE İKRAM SAHİBİ’NE DUA..............................................1049

31 EL-FÂTIR

1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1052 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1053 2.1. Fâtır olan Allah kâinatı yaratandır...........................................1053 2.2. Kâinatın yaratıldığı bir “çekirdek” var mıdır?......................1055 2.3. Kâinat var olmadan önce ne vardı?..........................................1058 2.4. Fıtrat ilahi hilkattir......................................................................1059 2.5. Eşyaya fıtratını yalnızca Fâtır olan Allah koyar.....................1060 2.6. Fıtrat ilahi formattır.....................................................................1063 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1064 3.1. Sayılarla Kur’an’da Fâtır ismi....................................................1064 3.2. Allah göklerin ve yerin Fâtır’ıdır..............................................1066 4. FÂTIR İSMİNİN TECELLİLERİ........................................................1068 4.1. Kâinat Fâtır isminin tecellisidir................................................1068 4.2. Oluş ve yeniden oluş (kıyamet) Fâtır isminin tecellisidir �������1069 4.3. Allah’ın insanı üzerinde yarattığı fıtrat..................................1070 4.4. Fıtrat ayetinden çıkarılacak sonuçlar.......................................1072 4.5. İlgilendiği şeyin fıtratını bilmeyen başarılı olamaz.............1074 5. FÂTIR OLAN ALLAH’A DUA...........................................................1076

32 EL-HÂLIK

1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1078 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1079 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1080 3.1. Sayılarla Kur’an’da Hâlık ismi..................................................1080 3.2. O her şeyin Hâlık’ıdır.................................................................1081 896

4. HÂLIK İSMİNİN TECELLİLERİ.......................................................1082

4.1. Beşerin insan kılınışı Hâlık’ın tecellisidir.............................1082 4.2. Âdem/insan ile beşer arasında ne fark vardır?........................1085

İÇİNDEKİLER

4.3. Âdem ruh üflenmeden önce canlı mıydı?...............................1089 4.4. Âdem’in yaratılışını ayetlerin ışığında anlamak...................1092 4.5. Âdem’in nesli nasıl üredi?.........................................................1095 4.6. İnsanın yaratılış sürecinde üç ismin tecellisi.........................1096 5. HÂLIK OLAN ALLAH’A DUA..........................................................1097

33 EL-ĞANÎ 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1100 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1101 2.1. Allah mutlak zengin, insan mutlak fakirdir..........................1101 2.2. Ğanî ismine iman eden serveti emanet bilir..........................1103 2.3. Yaratılışın yasası bir başkasına muhtaç olmaktır..................1104 2.4. Ğanî olan Allah’ın ekonomi alanını inşası............................1107 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1108 3.1. Sayılarla Ğanî ismi......................................................................1108 3.2. Birlikte geldiği isimler...............................................................1109 3.3. “Ey insanlık! Allah Ğanî’dir, siz fakirsiniz”..........................1112 3.4. Ğanî ismine iman etmenin gereği ve edebi............................1115 3.5. Kendini “ğanî” sanan mutlaka azar.........................................1117 3.6. Allah’a karşı müstağnilik şirktir...............................................1119 3.7. Cimrilik müstağniliktir..............................................................1120 4. ĞANÎ OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ.........................................1121 4.1. Ğanî isminin Nebi’deki tecellisi: Tenezzül etmeme.............1121 4.2. Ğanî isminin kuldaki tecellisi: Cömertlik..............................1124 4.3. Duayı sevmek Ğanî isminin kuldaki tecellisidir .................1125 5. ĞANÎ OLAN ALLAH’A DUA............................................................1126

34 EŞ-ŞEKÛR 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1128 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1129 2.1. Şükrün şartları..............................................................................1129 2.2. Şükür dört şekilde yapılır..........................................................1130 2.3. Şükrün üç mertebesi vardır.......................................................1131 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1132

897

İÇİNDEKİLER

3.1. Kur’an’da Şekûr ismi...................................................................1132 3.2. Şekûr’un birlikte geldiği isimler..............................................1133 3.3. Allah Şekûr’dur: Az amele çok ödül verir...............................1134 3.4. İnsan Allah’a niçin şükretmek zorundadır?...........................1137 3.5. Her nimetin şükrü kendi cinsinden olur................................1138 3.6. Nafile ibadetler farzların şükrüdür..........................................1140 4. ŞEKÛR OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ.......................................1142 4.1. Şükretmek Şekûr isminin en büyük tecellisidir...................1142 4.2. Şükretmemek Şekûr’un tecellisinden mahrum kalmaktır ��������1143 4.3. Nimetin artırılması Şekûr isminin tecellisidir......................1145 4.4. “Eğer şükrederseniz, Allah size azap edip de ne yapsın?” ���������1147 4.5. Şekûr isminin peygamberler üzerindeki tecellisi.................1148

35 EL-HALÎM 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1152 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1155 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1157 3.1. Sayılarla Halîm ismi...................................................................1157 3.2. Birlikte geldiği isimler...............................................................1158 3.3. Allah kendi hakkı hususunda Halîm’dir................................1161 3.4. Allah kullarının hakkı hususunda Halim’dir........................1164 3.5. Allah “âlemlere rahmet” olana da Halîm’dir.........................1167 4. HALÎM İSMİNİN TECELLİLERİ......................................................1168 4.1. Peygamberler halîm idiler.........................................................1168 4.2. Sevgili Peygamberimizin hilim ve hoşgörüsü.......................1170 4.3. Halîm isminin tecellisinden mü’mine düşen pay.................1171 5. HALÎM OLAN ALLAH’A DUA.........................................................1174

36 EL-HAFÎ 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1176 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1178 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1179 3.1. Kur’an’da Hafî ismi......................................................................1179 3.2. Hafî olan Allah kuluyla sonuna kadar ilgilenir....................1180 3.3. İlahi bilginin hafiyeliğini yapmayın!......................................1182 898

4. HAFÎ OLAN ALLAH’A DUA.............................................................1184

37 EL-HAYR

İÇİNDEKİLER

1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1186 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1187 2.1. Varlık mahza hayır, yokluk mahza şerdir..............................1187 2.2. Varlığın özü şer değil hayırdır..................................................1188 2.3. Servet hayır mıdır, şer midir?....................................................1189 2.4. İnsan üç şey için yapar: Haz-çıkar-hayır ...............................1191 2.5. Hayrı istemek hayırdır, hayrı kıskanmak şerdir...................1192 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1194 3.1. Hayr Allah’ın Kur’an’da geçen esmasındandır......................1194 3.2. Hayır el-Hayr olan Allah’ın elindedir.....................................1196 3.3. Kur’an şerri Allah’a nisbet etmez..............................................1198 3.4. Kur’an hayır tasavvurumuzu inşa eder...................................1204 4. HAYR OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ.........................................1205 4.1. Vahiy Allah’tan inen hayırdır...................................................1205 4.2. İnsanların en hayırlısı kimdir?.................................................1207 4.3. Servet hayırdır, şerri insandan kaynaklanır...........................1209 4.4. Hayırlı bir ümmet olmak el-Hayr’ın tecellisidir...................1211 4.5. İnsan hayrı istemeli ve verileni hayırda kullanmalıdır ��������1212 5. HAYR OLAN ALLAH’A DUA...........................................................1215

38 EL-ĞAFFÂR 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1218 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1219 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1219 3.1. Ğâfir–Ğafûr–Ğaffâr ve zâlim–zalûm–zallâm..........................1219 3.2. Kur’an’da Ğâfir ismi.....................................................................1221 3.3. Ğaffâr ismi sadece ‘Azîz ismi ile birlikte gelir.......................1222 3.4. Kâfirlere karşı Ğaffâr olan Allah..............................................1223 3.5. Firavun’u Ğaffâr’ın ğufranına çağırmak.................................1225 3.6. Günahkârlara karşı Ğaffâr olan Allah.....................................1227 4. ĞAFFAR OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ....................................1228 4.1. Ğaffâr’ın kuldaki tecellisi: Kusur saymamak........................1228 5. ĞAFFAR OLAN ALLAH’A DUA......................................................1229

899

İÇİNDEKİLER

39 EL-KAYYÛM 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1232 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1233 2.1. Yönetmenin hikmetine dair.......................................................1233 2.2. Müslüman olmak Kayyûm olana teslim olmaktır................1235 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1236 3.1. Kur’an’da sayılarla Kayyûm ismi..............................................1236 3.2. Kayyûm olan Allah......................................................................1237 3.3. İslam: Kayyım olan tek dindir..................................................1238 4. KAYYÛM OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ..................................1241 4.1. Kayyûm isminin Kur’an surelerindeki tecellisi....................1241 4.2. Kayyûm isminin ilahi emir ve yasaklardaki tecellisi ����������1243 4.3. Kayyûm isminin peygamber kıssalarındaki tecellisi ����������1246 5. KAYYÛM OLAN ALLAH’A DUA....................................................1247

40 EL-HAK 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1250 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1252 2.1. Hak nedir?.....................................................................................1252 2.2. el-Hak ismine imanın illeti, hikmeti ve gayesi.....................1254 2.3. Allah’tan başka her şey batıl mıdır?........................................1256 2.4. Eşyanın hakikati var mıdır?.......................................................1258 2.5. Adalet hakka, hak el-Hak olan Allah’a bağlıdır....................1260 2.6. İnsanın hak yerine batılı tercih hakkı var mıdır?.................1261 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1264 3.1. Sayılarla Kur’an’da el-Hak ismi................................................1264 3.2. Hikmet maksadıyla bir şeyi yaratan özne el-Hak’tır ����������1265 3.3. Öznenin bir anlam ve amaçla yarattığı nesne el-hak’tır �����1267 3.4. Bir şeyin hakikatine uygun inanç taşımak el-hak’tır ����������1268 3.5. Uygun zaman ve mekânda, hakka uygun olan söz ve iş el-hak’tır...........................................................................................1270 3.6. Allah el-Hak’tır............................................................................1272 3.7. El-Hak olan Allah asla zulmetmez...........................................1274 3.8. Batılla karıştırılan hak batıl olur..............................................1275 4. EL-HAK OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ.....................................1277 4.1. Hak: Anlamlılık ve amaçlılık; batıl: 900

Anlamsızlık ve amaçsızlık................................................................1277

4.2. Kur’an hak ile indirilmiştir........................................................1279 4.3. Hak geldi batıl yok oldu............................................................1280

İÇİNDEKİLER

4.4. “İnsan hakları” mı, insan vecibeleri mi?................................1282 5. EL-HAK OLAN ALLAH’A DUA.......................................................1286

41 EL-AZÎM 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1288 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1289 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1290 3.1. Kur’an’da Azîm ismi....................................................................1290 3.2. Azîm olan Allah’ın azametine iman........................................1292 3.3. Azîm ismi ilahi kimliğin beyanıdır.........................................1293 4. AZÎM OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ.........................................1295 4.1. Azim Allah’ın arşı da Azim’dir.................................................1295 4.2. Azim Allah’ın kitabı da, haberi de Azim’dir..........................1296 4.3. Allah’ın ödülü ve cezası da azîm’dir........................................1297 5. AZÎM OLAN ALLAH’A DUA............................................................1299

42 EL-KERÎM 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1302 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1304 2.1. El-Kerîm: “kuvvet” merkezli değil, “rahmet” merkezli bir tanrı tasavvuru.....................................................................................1304 2.2. Bir zat ne kadar hürse, o kadar kerîmdir................................1307 2.3. “Hacetini aracısız giderene Kerîm derler”.............................1308 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1309 3.1. Kur’an’da el-Kerîm ism-i şerifi..................................................1309 3.2. “Ey insan el-Kerîm olan Rabbine karşı bu gururun ne?” ��������1311 3.3. “Şüphe yok ki Rabbim Ğanî’dir, Kerîm’dir”.........................1312 3.4. El-Kerîm olan Allah “takva ehli”dir........................................1313 4. KERİM OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ.......................................1315 4.1. Keramet sahibi olan insandır....................................................1315 4.2. Kur’an ve onu getiren “kerîm”dir.............................................1316 4.3. Kerim olan Allah’ın insandaki tecellileri...............................1318 4.4. Cennet nimetlerinin tümü kerimdir........................................1319 5. KERİM OLAN ALLAH’A DUA.........................................................1321

901

İÇİNDEKİLER

43 ES-SEMÎ’ 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1324 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1325 2.1. Kulak ve duymanın sınırları üzerine......................................1325 2.2. Duyma ve işitme farkı................................................................1326 2.3. Es-Semî’ olan Allah’ın işitmesi.................................................1327 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1328 3.1. Sayılarla Semî’ ismi.....................................................................1328 3.2. ‘Alîm ismi ile birlikte gelir........................................................1329 3.3. Basîr ismi ile birlikte gelir.........................................................1331 3.4. Semi’ olana iman eden Allah’tan başkasına yalvarmaz ������1333 3.5. Mutlak diri olana iman eden ölülerden medet ummaz ������1334 3.6. Semî ismine imana dair yaşanmış bir örnek..........................1336 3.7. Karîb ismi ile birlikte gelir........................................................1337 3.8. Allah es-Semî’ olandır................................................................1338 3.9. Allah’ın Semî’ olduğunu unutan dilini yönetemez..............1340 3.10. Allah’ın Semî’ olduğunu unutan kulağını yönetemez ��������1341 4. SEMÎ’ OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ.........................................1343 4.1. İnsanın işitmesi Semî’ isminin tecellisidir.............................1343 4.2. İşitme görmeden önce gelir.......................................................1344 4.3 Ses de Semî’ olan Allah’ın bir lûtfudur...................................1346 5. SEMÎ’ OLAN ALLAH’A DUA............................................................1347

44 EL-MUKTEDİR 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1350 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1351 2.1. İlahi iktidar “kuvvet” üzerinde değil “rahmet” üzerinde yükselir................................................................................1351 2.2. İktidar meşruiyetini güç sahibi oluşundan almaz................1352 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1353 3.1. Kur’an’da sayılarla Muktedir ismi............................................1353 3.2. Birlikte geldiği isimler...............................................................1354 3.3. Allah dünyada da ahirette de Muktedir olandır....................1355 3.4. Mahlûkat fani, Muktedir’in iktidarı bakidir.........................1357 4. MUKTEDİR OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ..............................1358 4.1. Muktedir isminin insandaki tecellisi......................................1358 902

5. MUKTEDİR OLAN ALLAH’A DUA................................................1361

45 EL-MELÎK

İÇİNDEKİLER

1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1364 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1365 2.1. El-Melîk’in tecellisi tedbîr’dir...................................................1365 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1366 3.1. Allah el-Melîk’tir.........................................................................1366 3.2. Her şeyin melekûtu Allah’ın elindedir....................................1368 4. MELÎK OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ.......................................1369 4.1. Kâinattaki düzen Melîk isminin tecellisidir..........................1369 5. MELÎK OLAN ALLAH’A DUA..........................................................1371

46 EL-VÂHİD 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1374 1.1. Vâhid: “ortağı” olmayandır .......................................................1374 Ehad: “benzeri” olmayandır ............................................................1374 1.2. Vâhid isminde içtima eden vurgular.......................................1376 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1377 2.1. Vahdet ve kesret...........................................................................1377 2.2. Mutlak vahdet, mukayyet vahdet.............................................1379 2.3. Tevhid............................................................................................1380 2.4. Teslis: üçleme...............................................................................1382 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1385 3.1. Sayılarla Kur’an’da Vâhid ismi.................................................1385 3.2. Birlikte geldiği isimler...............................................................1385 3.3. “İlahınız Vâhid olan İlah’tır” ...................................................1386 3.4. Bir tevhid karşıtlığı olarak Pavlus Hıristiyanlığı..................1388 3.5. Vahdet yaratanın kesret yaratılanın hakkıdır........................1389 3.6. Allah Vâhid’dir, Kahhâr’dır.......................................................1390 3.7. Mekke şirkiyle Hind şirki arasındaki ortak nokta...............1391 3.8. Vâhid ismi mü’minde nasıl tecelli eder?................................1392 4. VÂHİD OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ......................................1393 4.1. Vâhid ismi şeylerin tanelerinde tecelli eder..........................1393 4.2. Vâhid ismi şeylerin kalitesinde tecelli eder.................................1394 4.3. Vâhid isminin rakamlarda tecellisi................................................1395 5. VÂHİD OLAN ALLAH’A DUA.........................................................1397

903

İÇİNDEKİLER

47 EL-VEHHÂB 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1400 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1401 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1402 3.1. Kur’an’da Vehhâb ismi................................................................1402 3.2. Allah Vehhâb’tır...........................................................................1404 4. VEHHÂB OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ...................................1405 4.1. Vehhâb isminin ef’al-i hüsnadaki karşılığı............................1405 4.2. Hz. Süleyman’ın Vehhâb olan Allah’a duası..........................1407 5. VEHHÂB OLAN ALLAH’A DUA ....................................................1411

48 EL-KAHHÂR 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1414 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1415 2.1. El-Kahhâr varlığa boyun eğdirendir........................................1415 2.2. Kahhâr ismi ve kâinatın düzeni................................................1416 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1417 3.1. Kur’an’da El-Kahhâr ismi...........................................................1417 3.2. De ki: ‘Ben sadece bir uyarıcıyım, Kahhâr olan Allah’tır’ �����������1418 3.3. O kulları üzerinde Kâhir’dir......................................................1420 3.4. Ahiretin mutlak Kahhâr’ı Allah’tır..........................................1422 4. KAHHÂR OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ..................................1423 4.1. Kahhâr isminin âlemdeki tecellileri........................................1423 4.2. Kahhâr isminin tecellisine mazhar olan insan......................1424 5. KAHHÂR OLAN ALLAH’A DUA....................................................1426

49 EL-VELÎ 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1428 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1429 2.1. İnsan dost olabildiği için insandır...........................................1429 2.2. Birey ve şahsiyet arasındaki fark..............................................1430 2.3. En büyük dostluk En Büyüğün dostluğudur.........................1431 2.4. Veli kavramının Kur’ani anlamından koparılışı...................1431 2.5. Nübüvvet hakikatinden “nübüvvet-velayet” teorisine ������1434 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1435 904

3.1. Kur’an’da El-Velî ismi.................................................................1435

Velî ismi Nasîr ile birlikte gelir:......................................................1436 3.2. Allah’ı veli/evliya edinmek .......................................................1437

İÇİNDEKİLER

3.3. Evliya salih amel işleyenlerdir..................................................1438 3.4. Allah kimlerin velisi/evliyası değildir?...................................1440 3.5. Allah’tan başkalarını veli-evliya edinmek.............................1441 3.6. Şeytanları “evliya” edinmek.....................................................1443 4. VELÎ OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ...........................................1445 4.1. Mazlumların velisi ol, zalimlerin değil...................................1445 4.2. Mü’minler birbirlerinin velisidirler........................................1446 4.3. Gayr-ı müslimleri dost edinmemenin mahiyeti....................1448 4.4. Melekler mü’minlerin velisidirler...........................................1451 4.5. Salih evlat Velî isminden bir tecellidir...................................1452 5. VELÎ OLAN ALLAH’A DUA..............................................................1453

50 EL-MUNTEKIM 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1456 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1457 2.1. Korkuyla umut arasında.............................................................1457 2.1. İnsana yaptığının acısını tattırmanın gerekliliği..................1458 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1460 3.1. Muntekım ismi esma listemizde niçin yer aldı?...................1460 3.2. Kur’an’da Muntekım ismi ve türevleri....................................1461 3.3. Allah dünyada ve ahirette Muntekım’dır.................................1462 3.4. Allah ‘Azîzun Zu’ntikâm’dır.......................................................1463 4. MUNTEKIM OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ.............................1464 4.1. Muntekım isminin fiilî tecellisi ve mahiyeti.........................1464 4.2. İmana ceza biçen ilahi intikama muhatap olur.....................1467 5. MUNTEKİM OLAN ALLAH’A DUA...............................................1468

51 EL-KEBÎR 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1470 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1471 2.1. İstikbâr ve müstekbir..................................................................1471 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1473 3.1. Sayılarla Kur’an’da Kebîr ismi..................................................1473 3.2. Allah Kebîr’dir..............................................................................1474 3.3. Tekbir: Allahu Ekber...................................................................1476 3.4. Tekbir getiren büyür...................................................................1478

905

İÇİNDEKİLER

3.5. Allah kimden büyüktür?............................................................1479 3.6. Allahu ekber demek ne demektir?...........................................1480 4. KEBÎR OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ........................................1481 4.1. Kâinat Allah’ın Kebîr isminin tecellisidir..............................1481 5. KEBÎR OLAN ALLAH’A DUA...........................................................1483

52 EL-MUTE’ÂL

1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1486 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1487 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1487 3.1. Mute’âl ismindeki derin hikmet...............................................1487 3.2. El-Mute’âl: Kur’an’da tek yerde gelen isim.............................1489 3.3. Tüm te’âlâ fiillerinin öznesi Mute’âl olan Allah’tır..............1490 4. MUTE’ÂL OLAN ALLAH’A DUA....................................................1491

53 EL-KÂİM

1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1494 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1495 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1495 3.1. Kur’an’da el-Kâim ismi...............................................................1495 3.2. Her nefis üzerine kazandıklarıyla Kâim olan Allah.............1496 4. KÂİM OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ.........................................1497 4.1. Kâim olan Allah’ın emri: Kum/”kalk”!....................................1497 4.2. Kâim olan Allah’ın namazdaki tecellisi: Kıyam....................1499 4.3. Kâim’in tecellisi için namazı ikâme etmek.............................1501 4.4. Kâim’in tecellisi için istikamet sahibi olmak........................1502 4.5. Kâim olan Allah’ın büyük tecellisi: Kıyamet Günü..............1503 5. KÂİM OLAN ALLAH’A DUA...........................................................1504

54 EL-BER

906

1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1506 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1507 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1508 3.1. Ber ismi Hüzün Yılı’nda nazil oldu.........................................1508 3.2. “Şüphesiz O, evet O’dur Ber ve Rahîm olan”.........................1509 4. BER OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ.............................................1511 4.1. Allah’ın Ber isminin insandaki tecellisi: Birr........................1511 4.2. Ebrâr’ın yeri cennettir.................................................................1513 5. BER OLAN ALLAH’A DUA...............................................................1514

55 EL-LATÎF

İÇİNDEKİLER

1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1516 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1517 2.1. Allah’ın lûtfu, O’nun ince ve hassas emeğidir......................1517 2.2. Allah’ın kahrı da lûtfunun bir parçasıdır...............................1518 2.3. Rüyalar ve Latîf isminin tecellileri...........................................1519 2.4. Güzellik ve estetik Latîf isminin tecellisidir.........................1521 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1523 3.1. Kur’an’da Latîf ismi.....................................................................1523 3.2. Allah Latîf’tir Habîr’dir...............................................................1524 3.3. Allah’ı görememeniz de O’nun size lûtfudur........................1526 3.4. “O dilediği şeye Latîf olandır”..................................................1526 4. LATİF OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ.........................................1527 4.1. Aile içi eğitimin sırrı: Letâfet ve nezaket................................1527 5. LATİF OLAN ALLAH’A DUA...........................................................1529

56 EL-MURSİL 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1532 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1533 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1534 3.1. Çoğul kalıbıyla gelen esmaya dair...........................................1534 3.2. Allah el-Mursil’dir.......................................................................1535 3.3. Rasulleri gönderen el-Mursil’dir..............................................1537 4. EL-MURSİL İSMİNİN TECELLİLERİ..............................................1538 4.1. Rasul göndermek el-Mursil’in tecellisidir.............................1538 4.2. Yalancı peygamberlik: Mursil isminden rol çalma girişimi �������1540 4.3. Bir istismar aracı olarak nebi-rasul farkı................................1543 4.4. Rüzgârı göndermesi el-Mursil’in tecellisidir.........................1545 4.5. Ordularını göndermesi el-Mursil’in tecellisidir...................1546 5. EL-MURSİL OLAN ALLAH’A DUA.................................................1548

57 EL-VÂRİS 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1550 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1550 2.1. Vâris ismi emeğe saygı uyarısıdır............................................1550 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1551 3.1. Kur’an’da el-Vâris ismi...............................................................1551

907

İÇİNDEKİLER

3.2. Allah el-Vâris olandır.................................................................1552 3.3. Allah varislerin en hayırlısıdır..................................................1553 4. VÂRİS OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ........................................1554 4.1. Kitaba varis olanlar.....................................................................1554 4.2. Sakın vahye baba mirası muamelesi yapmayın!...................1555 4.3. Nübüvvete varis olan nebiler....................................................1557 4.4. Medeniyetlere varis olanlar.......................................................1559 4.5. Cennete varis olanlar..................................................................1560 5. VÂRİS OLAN ALLAH’A DUA..........................................................1562

58 EL-MEVLÂ 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1564 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1565 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1566 3.1. Kur’an’da Mevlâ ismi..................................................................1566 3.2. Hakiki Mevlâ Allah’tır, gerisi hakiki değildir.......................1567 3.3. “O ne iyi/güzel Mevlâ, ne iyi/güzel yardımcıdır”.................1570 3.4. Allah kâfirlerin değil mü’minlerin Mevlâ’sıdır.....................1571 3.5. Mevlâ ismine imanın edebi: Kula Mevlâ dememek.............1572 4. MEVLÂ OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ......................................1573 4.1. Allah Rasulü yalnızca O’nu Mevlâ edinmişti........................1573 5. MEVLÂ OLAN ALLAH’A DUA........................................................1576

59 EL-HAFÎZ 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1578 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1579 2.1. Yaratılmış olmak korunmaya muhtaç olmaktır.....................1579 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1580 3.1. Kur’an’da Hafîz ismi....................................................................1580 3.2. Allah eşsiz benzersiz koruyucudur..........................................1581 3.3. Hafîz olan Allah gökleri ve yeri korur....................................1583 3.4. Hafîz olan Allah insanı korur...................................................1585 3.5. Hiç kimse Allah’a karşı insanı koruyamaz.............................1587 3.6. Allah vahyi şeytandan ve insandan korur..............................1588 4. HAFÎZ OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ........................................1590 4.1. Allah’ın sınırlarını korumak Hafîz’ın tecellisidir................1590 4.2. Namazı korumak Hafîz isminin tecellisidir..........................1591 908

5. HAFÎZ OLAN ALLAH’A DUA..........................................................1592

60 EL-KARÎB

İÇİNDEKİLER

1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1594 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1594 2.1. Allah’a yaklaşmanın mahiyetine dair......................................1594 2.2. Allah’a yaklaşmanın meşru yolları...........................................1596 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1597 3.1. Kur’an’da Karîb ismi...................................................................1597 3.2. Allah el-Karîb olandır.................................................................1597 3.3. Allah mü’minler için “yakın” müşrikler için uzaktır ����������1599 4. KARÎB OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ........................................1601 4.1. Kurban: el-Karîb olan Allah’ın tecellisi..................................1601 4.2. Vicdan: Karîb olan Allah’ın insana seslendiği yer...............1602 5. KARÎB OLAN ALLAH’A DUA..........................................................1603

61 EL-MUCÎB 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1606 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1607 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1608 3.1. Allah Karîb’tir, Mucîb’tir...........................................................1608 3.2. İcabete en yakın zaman ve mekanlar.......................................1610 3.2. Mucîb olan Allah insanın sorularına değer verir..................1611 4. EL-MUCÎB OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ................................1613 4.1. Dualara icabet etmesi Mucîb isminin tecellisidir.................1613 4.2. Kullarını davet etmesi Mucîb isminin tecellisidir................1616 5. EL-MUCÎB OLAN ALLAH’A DUA...................................................1617

62 EL-KAVÎ 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1620 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1621 2.1. Allah’ın gücüne değil, Allah’a kul olmak...............................1621 2.2. Güç tutkusu ve güç sarhoşluğu ..............................................1622 2.3. Güce tapan bir dünyanın kalbi olmaz.....................................1623 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1625 3.1. Kur’an’da el-Kavî ismi.................................................................1625 3.2. Allah mü’minlere lûtfunda Kavî’dir........................................1626 3.3. Allah mazlumlara lûtfunda Kavî’dir........................................1628

909

İÇİNDEKİLER

3.4. Allah kâfirlere kahrında Kavî’dir.............................................1629 4. KAVÎ OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ..........................................1631 4.1. Gerçek iman kuvvettir................................................................1631 4.2. Bilgi, siyaset ve teknik donanım kuvvettir.............................1632 4.3. Vahdet kuvvettir...........................................................................1633 5. KAVÎ OLAN ALLAH’A DUA............................................................1634

63 EL-MECÎD 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1636 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1637 2.1. Şan ve şeref arıyorsan Mecîd olan Allah yeter......................1637 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1638 3.1. Kur’an’da Mecîd ismi..................................................................1638 3.2. “Çünkü Sen Hamîd’sin, Mecîd’sin”........................................1639 3.3. Mecîd arşın sahibidir..................................................................1641 4. MECÎD OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ.......................................1642 4.1. Mecîd’in en büyük tecellisi: Mecîd olan Kur’an...................1642 4.2. Mecîd’in Nebi’ye tecellisi olarak “salât”................................1644 4.3. Allah’ın “salât” etmesinin mahiyeti nedir?............................1646 4.4. Ahzab 56’daki “salât” emrinin mahiyeti nedir?.....................1648 5. MECÎD OLAN ALLAH’A DUA.........................................................1650

64 EL-MUSTE’ÂN 1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1652 1.1. İsm-i mef’ul kalıbına has bir ismin hikmeti..........................1653 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1653 2.1. O’ndan yardım dilenmek yardıma nail olmaktır..................1653 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1654 3.1. Kur’an’da Muste’ân ismi.............................................................1654 3.2. Muste’ân ismi esma-i hüsnadandır..........................................1655 3.3. Allah Muste’ân olandır ..............................................................1656 3.4. “Ve yalnız Senden yardım dileniriz”.......................................1658 4. EL-MUSTE’ÂN OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ........................1660 4.1. İyilik ve takvada yardımlaşmak...............................................1660 4.2. Sabır ve namazla yardım dilenmek.........................................1661 910

5. EL-MUSTE’ÂN OLAN ALLAH’A DUA...........................................1662

65 EL-ĞÂLİB

İÇİNDEKİLER

1. LUGAVİ ÇERÇEVE..............................................................................1664 2. NAZARİ ÇERÇEVE..............................................................................1664 3. KUR’ANİ ÇERÇEVE............................................................................1665 3.1. Allah kendi emri üzerine Ğâlib’tir..........................................1665 4. ĞÂLİB OLAN ALLAH’IN TECELLİLERİ........................................1667 4.1. Ğâlib isminin bir tecellisi olarak ilahi nusret ve sabır �������1667 4.2. Ğâlib isminin bir tecellisi olarak mağlubiyet........................1669 5. ĞÂLİB OLAN ALLAH’A DUA..........................................................1672

911